به نام خدا

 

 

 

 

 

در این مقاله می خوام اطلاعات کامل و جامعی درباره فایل های chm بدم. اینکه این فایل ها چی هستن و ساختارشون چجوریه، با چه نرم افزاری ساخته میشن، وضعیت این فرمت در لینوکس چجوریه و ...

 

همه شما در ویندوز احتمالا یک بار در عمرتان با تصویر بالا روبرو شده اید. انچه که در تصویر میبینید یک فایل chm هست که مایکروسافت از این فایل برای تهیه ی راهنما یا help برنامه ها استفاده می کند. 

 

 

و اما این فایل در واقع ساختارش چیه و چرا تصمیم گرفتم دربارش مطلب بنویسم؟

فایل های chm یا همون Microsoft Compiled HTML Help در واقع مجموعه ای از فایل های html هستن که  همگی داخل یک فایل با فرمت chm قرار گرفتن. شما مطالبتون رو در داخل فایل های html مینویسید ( حالا هر تعداد فایل html که دوس داشتید) و سپس به وسیله ی یک نرم افزار که بهتون معرفی میکنم، همه ی اون فایل های html رو تبدیل به یک فایل chm میکنید و خیلی راحت میتونید در اینترنت منتشرش کنید. و کاربران هم میتونن با یک کلیک، فایل chm رو اجرا کرده و به مطالب شما رو بخونن.  همونطور که گفتم این فرمت توسط مایکروسافت ساخته شده پس فرمت اوپن سورسی نیست ولی چون اوپن سورس نیست ما نباید ازش استفاده کنیم؟

در جواب انتقاد دوستان عرض کنم که فرمت mp3 هم ازاد نیست ولی با احتمال بالایی میتونم بگم که در تمام سیستم های لینوکسی در ایران از این فرمت برای گوش دادن به موسقی استفاده میشه

 

 

و اما چرا به نظرم فرمت chm خوبه و مهمه؟

من به چند دلیل این فرمت رو دوست دارم:

 

• اول: مطالب نوشته شده در فایل chm سازماندهی بهتری نسبت به فایل pdf دارد. همانطور که در تصویر بالا میبینید، در ستون سمت چپ، تمام مطالب موجود در داخل فایل بصورت نمودار درختی نشان داده شده که این کار به سازماندهی بهتر مطالب کمک زیادی میکند.

  

• دوم: چون مطالب در داخل فایل های html نوشته می شوند، پس بنابر این هر کاری که در یک فایل html قابل انجام هست در اینجا هم قابل انجامه، شما میتونید از تمام تگ های html استفاده کنید و مطالبتون رو مرتب کنید و بهش نظم بدید. همونطور که در تصویر بالا هم میبینید، از تگ <table> استفاده شده و برخی مطالب داخل جدول اورده شده اند. 

 

• سوم: شما همه ی مطالبتون رو در یک فایل سازماندهی میکنید و این کار شما رو راحت تر میکنه، نسبت به زمانی که مطالب رو در فایل های html جداگانه بنویسید

 

• چهارم: شما میتونید در لابلای مطالب از عکس هم استفاده کنید ( در قسمت دوم هم گفتم، از تمام تگ های html میتونید استفاده کنید)

 

• پنجم: همانطور که در تصویر بالا هم میبینید، به راحتی میتونید داخل مطالبتون سرچ انجام بدید، کافیه که تب search رو انتخاب کنید و کلید واژه ی مورد نظر رو سرچ کنید.

 

• و نکته ی ششم اینکه، میتونید مطالبی که مورد نظرتون هست رو bookmark کنید تا بعدا بدون معطلی بهشون دسترسی داشته باشید.

 

و اما از همه ی این ها که بگذریم، مهمترین دلیلی که باعث میشه من این فایل رو دوس داشته باشم، همون قابلیت سازماندهی هست که این فایل به مطالب میده (همون ستون سمت چپ).

 

 

 

چگونه این فایل ها رو در ویندوز پیدا کنم؟

از این فایل ها در درایو C خیلی زیاد پیدا میشه. اگه میخاید یکیش رو پیدا کنید و باهاش کار کنید، کافیه این دستور (chm.*) رو در درایو C و در قسمت سرچ وارد کنید تا تمام این فایل هارو براتون نشون بده

 

 

 

این فایل ها رو با چه نرم افزاری میشه ساخت ؟

در ویندوز، شما میتونید با استفاده از نرم افزار WinCHM Pro به راحتی فایل chm بسازید، البته ناگفته نماند که این نرم افزار پولی هست ولی برای مدت 15 روز بصورت رایگان میتونید استفاده کنید( بعد 15 روز هم باید سراغ کرک برید)

 

 

 

وضعیت این فایل در لینوکس چگونه هست؟

همونطور که گفتم، این فرمت مال مایکروسافت هست پس بنابراین اوپن سورس و رایگان نیست. با یک سرچ کوچکی که در اینترنت انجام دادم، متوجه شدم که متاسفانه هیچ فرمت مشابهی در لینوکس برای فایل های chm وجود ندارد که همان قابلیت های آن را داشته باشد اما برای خواندن خود این فایل ها می توانید از نرم افزار xCHM یا KchmViewer استفاده کنید که رایگان و اوپن سورس هستن ( عکس زیر، تصویر نرم افزار xCHM در ابونتو را نشان میدن که از اینترنت گرفتم )

 

 

 

 

 

برای ساختن این فایل هم متاسفانه نرم افزاری وجود ندارد. تنها راه حل استفاده از WinCHM Pro در ویندوز هست، و یا اینکه در لینوکس wine رو نصب کنید و سپس این نرم افزار رو نصب کنید و استفاده کنید

 

سخن پایانی:

هدف من از نوشتن این پست، معرفی این فایل و انعطاف پذیری اون هست. این فایل قابلیت خوبی در سازماندهی و

دسته بندی مطالب دارد و برای نوشتن کتاب، فایل راهنما، و غیره می تواند کاربرد داشته باشد. یکی از کاربرد

های بسیار بسیار خوب این فایل می تواند تهیه ی مستندات و مثال های دستورات لینوکس باشد.

فرض کنید یک فایل chm دم دستتون هست و تمام دستورات لینوکس به همراه

توضیحات جامع و مثال های اون دستور ها داخلش نوشته شده :)

در این صورت زندگی خیلی اسونتر میشه و شمارو از 

سرچ های اضافی نجات میده و وقتتون تلف نمیشه